Τι είναι ο αυτισμός;
Ο αυτισμός είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει την κοινωνική αλληλεπίδραση, την επικοινωνία και τη συμπεριφορά ενός ατόμου. Συνήθως αρχίζει να εμφανίζεται στα πρώτα χρόνια της ζωής, κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, και συνεχίζεται στην ενήλικη ζωή.
Ο όρος «αυτισμός» προέρχεται ετυμολογικά από την ελληνική λέξη «εαυτός» και υποδηλώνει την απομόνωση του ατόμου στον εαυτό του. O αυτισμός εντάσσεται στην κατηγορία των διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών που χαρακτηρίζονται από σοβαρά ελλείμματα σε πολλούς τομείς της ανάπτυξης ταυτόχρονα (DSM V, 2013). Τα πιο σοβαρά ελλείμματα παρουσιάζονται στους τομείς της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και των δεξιοτήτων επικοινωνίας (Γ.Παπαδάτος, 2010). Τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται από στερεότυπες μορφές συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων που επαναλαμβάνονται με μεγάλη εμμονή.
Τα άτομα με αυτισμό έχουν μια ευρεία ποικιλία συμπτωμάτων και βαθμών σοβαρότητας. Ορισμένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του αυτισμού περιλαμβάνουν:
- Κοινωνικές δυσκολίες: Τα άτομα με αυτισμό συχνά αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην ανάπτυξη και στη διατήρηση κοινωνικών σχέσεων, καθώς έχουν δυσκολία να αναπτύξουν και να δείξουν κανονικές κοινωνικές δεξιότητες. Μπορεί να έχουν σημαντική δυσκολία να επικοινωνήσουν, να κατανοήσουν τις κοινωνικές κανόνες, να δείξουν κατανόηση για τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων ατόμων και να συναλλαγούν με κανονικές κοινωνικές δεξιότητες.
- Δυσκολίες στην Επικοινωνία: Τα άτομα με αυτισμό μπορεί να αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις στην επικοινωνία, καθώς έχουν δυσκολίες στη γλωσσική και μη-γλωσσική επικοινωνία. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει καθυστερημένη ή ανεπτυγμένη γλωσσική διάσταση, καθυστέρηση στην ανάπτυξη της γλώσσας, περιορισμένη χρήση των λέξεων, επαναλαμβανόμενη ομιλία ή χρήση άτυπης γλώσσας. Επίσης, μπορεί να υπάρχουν σημαντικές δυσκολίες στην κατανόηση και χρήση μη-γραπτών μορφών επικοινωνίας, όπως η κοινοποίηση μέσω κινήσεων του σώματος και της έκφρασης του προσώπου.
- Στενότητα ενδιαφερόντων και συμπεριφορικές παραλλαγές: Τα άτομα με αυτισμό μπορεί να έχουν έντονη ενασχόληση με συγκεκριμένα ενδιαφέροντα και να επιδεικνύουν περιορισμένη ευελιξία στις συνήθειες και τις ρουτίνες τους. Μπορεί να εμφανίζονται επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή συμπεριφορές, όπως το κούνημα των χεριών ή η επίμονη αφοσίωση σε συγκεκριμένα αντικείμενα.
- Αισθητηριακές διαταραχές: Οι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν αισθητηριακές αντιλήψεις που διαφέρουν από τα κανονικά. Μπορεί να υπεραντιδρούν ή υποαντιδρούν σε αισθητηριακούς ερεθισμούς, όπως οι ήχοι, τα φώτα, οι αρώματα ή οι υφές.
- Περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες: Τα άτομα με αυτισμό μπορεί να έχουν περιορισμένη κατανόηση των κοινωνικών συμπεριφορών και των κοινωνικών κανόνων, καθώς και δυσκολία στην αναγνώριση των συναισθημάτων και των αναγκών των άλλων ατόμων. Επίσης, μπορεί να υπάρχει σημαντική δυσκολία στην ανάπτυξη και στη διατήρηση φιλικών σχέσεων και στην επίτευξη αμοιβαίας επικοινωνίας.
Ο αυτισμός είναι μια φάση των Διαταραχών Αυτιστικού Φάσματος(ΔΑΦ) και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων μπορεί να ποικίλει από πρόσωπο σε πρόσωπο. Το πρόσωπο με αυτισμό μπορεί να έχει μοναδικά χαρακτηριστικά και εμπειρίες, προκαλώντας προκλήσεις αλλά και έμφυτες δυνατότητες.
Διαβάστε ακόμη:
Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζουμε τον αυτισμό με ανοιχτό πνεύμα και να αναγνωρίζουμε την πολυπλοκότητα και τη μοναδικότητα κάθε ατόμου με αυτισμό, για τους εξής λόγους:
- Ανθρώπινη αξιοπρέπεια: Κάθε άτομο, ανεξάρτητα από το αν έχει αυτισμό ή όχι, έχει δικαίωμα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ο αυτισμός δεν πρέπει να οδηγεί στην καταπάτηση ή την αποδυνάμωση αυτού του δικαιώματος. Αντίθετα, πρέπει να αναγνωρίζουμε και να σεβόμαστε την πολυπλοκότητα και τη μοναδικότητα του κάθε ατόμου.
- Κατανόηση και αποδοχή: Η ανοιχτή στάση και η αναγνώριση της πολυπλοκότητας του αυτισμού μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τις δυσκολίες και τις ανάγκες των ατόμων με αυτισμό. Αντί να προσπαθούμε να τα εναρμονίσουμε σε ένα προκαθορισμένο μοντέλο, μπορούμε να προσαρμόσουμε τις προσεγγίσεις και τις παρεμβάσεις μας για να τους υποστηρίξουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
- Ευκαιρίες ανάπτυξης: Κάθε άτομο με αυτισμό έχει μοναδικές δυνατότητες και ταλέντα που πρέπει να αναγνωριστούν και να αναπτυχθούν. Με την ανοιχτή μας προσέγγιση, μπορούμε να δημιουργήσουμε περιβάλλοντα που επιτρέπουν την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους και την αξιοποίηση των ιδιαιτεροτήτων τους.
- Προώθηση της συνοχής και της κοινωνικής ένταξης: Η αναγνώριση της μοναδικότητας και της πολυπλοκότητας του αυτισμού μας βο
- ηθά να προάγουμε την κοινωνική ένταξη και τη συνοχή. Καλύτερη κατανόηση και αποδοχή των ατόμων με αυτισμό μπορούν να οδηγήσουν σε ένα πιο ανοικτό και προσβάσιμο περιβάλλον, που προωθεί την κοινωνική συμμετοχή και τη συνεργασία μεταξύ όλων των μελών της κοινότητας.
Συνολικά, η ανοιχτή στάση και η αναγνώριση της πολυπλοκότητας και της μοναδικότητας κάθε ατόμου με αυτισμό είναι σημαντική για να επιτύχουμε περισσότερη κοινωνική αλληλεπίδραση, κατανόηση και αποδοχή, καθώς και για να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που προάγει την ευημερία και την ανάπτυξη των ατόμων με αυτισμό.
Σύνταξη – Επιμέλεια: Η ομάδα του Teach n’ Treat
